Alembert, Jean Le Rond d’

Alembert, Jean Le Rond d’

18. yüzyılda yaşamış olan Fransız matematikçisi ve filozofu.

Fransız Aydınlanması’nın ünlü Ansiklopedisinin Diderot'yla birlikte editörlüğünü yapmış ve matematiğe özgün ve önemli katkılarda bulunmuş olan d'Alembert, bilgi alanında mutlak bir duyumculuğu benimsemiş, doğuştan düşünceler öğretisini reddederek, bütün fikirlerimizin duyumlardan geldiğini öne sürmüştür. Fakat esas pozitivist metodolojisiyle ün kazanan D'Alembert, metafizikse! kuramlarla boş spekülasyonların bir bilgi kaynağı olamayacağını, bizim şeylerle ilgili olarak niçin sorularına bir yanıt veremeyeceğimizi iddia etmiştir.

Bir dış dünyanın varoluşundan bile emin olamayacağımızı dile getiren filozofa göre, bilime düşen fenomenleri birbirlerine bağlayarak betimlemek ve fenomenleri ilk ilkelerden çıkarsamaktadır. Bununla birlikte, bu, gözlemlenen ikincil nitelikleri, daha temel olmakla birlikte, gözlemlenemeyen başka niteliklerden türetmek anlamına gelir. Bilim ve felsefe fenomenler alanıyla sınırlandığından, bilim adamı ve filozof açıklamayla uğraşmaz; bilim adamı, deney temeli üzerinde, açık seçik tanımlar oluşturur ve bunlardan mantıksal sonuçlarını çıkartır.

Bilimci bir bakış açısıyla, entellektüel aydınlanma temeli üzerinde, toplumsal ve ahlâkî ilerlemeye sonsuz bir inanç besleyen D'Alembert, ahlâka da büyük bir önem vermiş ve onu metafizik ve teolojiden ayırmak için mücadele etmiştir.

Yazar : YAZARINI BEKLEYEN MADDE....