Biran, Maine de

1766-1624 yılları arasında yaşamış olan Fransız spiritüalist filozofu.

Fransız felsefesinin Descartes'tan başlayarak oluşan özne çıkışlı geleneği içinde yer alan Biran, refleksif psikoloji olarak metafizik anlayışının savunuculuğunu yapmış ve metafizikten içsel fenomenlerin bilimini ya da iç duyunun ilkel verilerinin bilimini anlamıştır. Bu çerçeve içinde, Denin kendi bilincine bir neden olarak vardığını, bizim benimizi aktüel somut ilişkilerde etkin bir güç olarak algıladığımızı veya sezdiğimizi söylemiştir. Descartes’ın fenomenal benle numenal ya da tözsel beni birbirine karıştırdığını iddia eden filozof, burada kalmayıp, bizde, tamalgıdan ya da fenomenal benden ayrı olup, sürekli ve kalıcı tözsel bir güç olarak ortaya çıkan metafenomenal ya da numenal bir benin varoluşuna inanma yönünde bir eğilim bulunduğunu söylemiştir.

Ona göre, fenomenal ben algı ya da sezginin nesnesi iken, numenal ben inanan konusunu oluşturur. Bu sayede bilgiden inanç alanına geçerek, metafiziğinin sınırlarını geliştiren Biran, yine de insanın iç yaşamının filozofu olmaktan hiç vazgeçmemiştir. O, bir yandan insan aklıyla irâdesinin sınırlılığını vurgularken, diğer yandan da insan yaşamının üç ayrı düzeyinden söz etmiştir. Başka bir deyişle, insanın duyumsal varlık düzeyiyle, onun özgür, düşünen, bilinçli özne olarak yaşamına tinsel yaşamı ekleyen Biran, söz konusu üçüncü yaşam düzeyini belirleyen öğenin Tanrı'yla ilişki içinde olma olgusu olduğunu ifade etmiştir.

Yazar : YAZARINI BEKLEYEN MADDE....