Boutroux, Emile

1845-1921 yılları arasında yaşamış Fransız düşünürü. Bergson ve Blondel’in hocası olan Boutroux’nun temel eserleri: De la Contingence des Lois de la Nature [Doğa Yasalarının Zorunsuzluğuna Dair], De L’idée de la Loi Naturelle dans la Science et la Philosophie [Bilim ve Felsefede Doğa Yasası Kavramının Anlamı], Science et Religion dans la Philosophie Contemporaine [Çağdaş Felsefede Bilim ve Din).

Boutroux, metafizik alanında, radikal bir olumsallık ve belirsizlik anlayışı geliştirmiş ve doğada zorunluluğun yalnızca görünüşte var olduğunu öne sürmüştür. Nitelik görüşünün niceliği temele alan görüşe baskın çıkması gerektiğini, amaçlılığın mekanik hareketin üstünde olduğunu, neden sonuç bağlantılarının ötesinde ise olumsallık ve ilerlemenin bulunduğunu öne süren Boutroux, Maine de Biran'ın da etkisiyle, dinî tecrübenin psikolojik ve sosyolojik bir yaklaşımla ele alınmasına şiddetle karşı çıkmıştır.

Bu çerçeve içinde, günümüz görüşüne uygun olarak doğa yasalarının, zorunlu değil de, olumsal karakterini gözler önüne seren Boutroux, doğa yasalarının mutlak olarak zorunlu bir hakikate indirgenemeyeceğini veya böyle bir hakikatten türetilemeyeceğini savunmuş ve, insan zihninin birlikli ve uyumlu bir dünya görüşüne ulaşma ihtiyacına yanıt verecek dinsel bir metafiziğe gerek bulunduğuna işaret edecek şekilde, bilimin sınırlılıklarını ortaya koymaya çalışmıştır. Ona göre, bilim, bize, doğrudan ve aracısız olarak bilemeyeceğimiz gerçekliklerin uygun ve işe yarayan bir resim ya da tasarımını sağlama görevini üstlenmiş bir semboller sistemidir. Bununla birlikte, bu sembollerin varoluşu ve özellikleri yalnızca tinin yaratıcı ve özgür faaliyetiyle açıklanabilir.

Yazar : YAZARINI BEKLEYEN MADDE....