koşullu önerme

[Alm. Konditionalaussage ] [Fr. proposition conditionnelle ] [İng. conditional proposition ] [Es. Tr. şartlı kaziye ;  kaziyye-i şartiyye ]

Koşul (şart) eklemi ile bağlanmış önerme. Ana eklemi koşul eklemi olan önerme. Koşullu önerme iki farklı önermenin koşul eklemi (ise) ile bağlanması sonucunda oluşur. “Yağmur yağarsa yerler ıslanır” önermesi bu yapıya bir örnek olarak gösterilebilir. Koşul eklemi gündelik dilde “ise” sözcüğü, sembolik mantıkta ise “à” sembolü ile ifade edilir. “→”sembolü soldan sağa yönelmiş bir ok olarak, önermelerin doğruluk değerlerini saptamada bir kurallığa işaret eder “İse” kuralına göre, p ve q gibi iki önerme arasındaki koşulluluk dört mümkün doğruluk durumuna göre aşağıdaki doğruluk değerlerini verir:

p    q      p→q

D   D       D

D   Y       Y

Y   D       D

Y   Y       D

Dikkat edilirse ilk önermenin D, ikincinin Y olduğu ikinci satır dışındaki tüm durumlar doğru değerini almaktadırlar. “İse” koşullu önerme ekleminin kurallılığı hakkında yirminci yüzyılda yapılan tartışmalar için

KAYNAKÇA

Grünberg, Teo & Onart, Adnan. Mantık Terimleri Sözlüğü, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları, 1976.

Ural, Şafak. Temel Mantık, İstanbul: Çantay Yayınları, 2017, 4. Baskı.

Yazar : İbrahim H. ÇETRES (Mardin Artuklu Üniversitesi)