Levinas, Emmanuel

1906 doğumlu çağdaş düşünür. Birçok Fransız düşünürü gibi 3H'den, Hegel, Husserl ve Heidegger'den etkilenmiştir. Genetik fenomenolojisi ve diyalektiğiyle, Batı düşüncesinin özdeşlik mantığıyla öznelciliğine meydan okuyan filozofun özgünlüğü, Ötekini ön plâna çıkarırken ahlâkın önceliğini vurgulamasıdır.
O, başka bir deyişle, aşkınlığı Batı felsefesindeki anlamından farklı bir anlam içinde Öteki ne götüren yol olarak kullanmış, ve aynı felsefenin nesneleştir- me ve evrenselleştirme eğilimiyle Aynı olana indirgediği Ötekini kucaklama ve ifade etme eğilimi içinde olmuştur. Aynılığın ya da özdeşliğin hakimiyetinin evrenseli düşüncenin nihaî ve en yüksek hedefi hâline getirdiğini, evrensel olanın da, tanım gereği, somut koşullardan bağımsızlık ve dolayısıyla da cisimleşmemiş olma anlamı taşıdığını belirten Levinas, tıpkı Heidegger gibi, düşünceyle somut koşullar veya cisimleşme, Varlık ve varoluş arasındaki yarığı kapamaya çalışmıştır.
O, düşünen özneye değil de, ötekiliğe ontolojik öncelik vermiş ve sözünü ettiği Ötekinin, Batı düşüncesinin ihtiyaç duyduğu kavramsal bir şekil içine sokulmayı ve evrenselleştirilmeyi bekleyen bir öteki, Batı düşüncesinin, aynı olanın farklı bir versiyonu olacak ötekisi olmadığını vurgulamaya özen göstermiştir. Levinas'ın sözünü ettiği Öteki, Aynının düzenine yabancı olan mutlak, indirgenemez bir Ötekidir. Öteki başkalarıyla ilişki içinde ortaya çıkar ve bu, ilişki eşsiz bir sorumluluk ilişkisidir. Dolayısıyla, özne ya da ben de, ona göre, kendisi için olmanın ilkliğinden evvel, önce ötekisi için vardır. Özne varlığa, sadece hep ötekinden sorumlu olarak gelir. Ona göre, ben kendimi bir özne olarak inşa ederken, sorumlu hâle gelirim. Sorumlu olmak, kendimin bir özne olarak kuruluşudur.

Yazar : Yazılıyor...Cemzade KADER (Karamanoğlu Mehmet Bey Ünive