Lukács, Georg
1885-1971 yıllan arasında yaşamış olan Macar Marksist düşünürü ve estetikçisi.
Temel eserleri arasında Roman Kuramı, Estetik Kültür, Tarihi Roman, Tarih ve Sınıf Bitirici adlı kitaplar bulunan Lukacs, Yeni-Kantçı Georg Simmel'in öğrencisi, Ernst Bloch, Karl Mannheim ve Marx Weber’in arkadaşı olmuştur.
Estetikte, Marksist bir gerçekçilik kuramı geliştiren Lukâcs, felsefede ise, irrasyonalizm, mekanik maddecilik, ve dogmatizmin çeşitli şekillerine karşı, diyalektiğin savunuculuğunu yapmıştır. Buna göre, Lukâs, toplumsal sınıfla edebiyat formu ya da tarzı arasında doğrudan bir ilişki olduğunu savunurken, romanın 19. yüzyılda gerçekçi olduğunu; burjuvazi, bu dönemde kesin bir zafer kazandığı için, insanın tecrübesini bir bütün olarak yansıttığını; buna karşın, 20. yüzyılda, devrimci olan işçi sınıfının yükselişinden dolayı, modernist olduğunu iddia etmiştir.
Felsefede Hegel ve Marks’tan çok yoğun bir biçimde etkilenen Lukâcs, diyalektiği, modem felsefeyi belirleyen düalizmleri, özne nesne, özgürlük zorunluluk, teori pratik ikiciliklerini aşan, tarihsel ve kategorik bir düşünme tarzı olarak düşünmüştür. O, şeyleşme teorisinin kapitalist toplumun analizi açısından büyük bir önem taşıdığını dile getirirken, şeyleşme düşüncesini, Kari Marks'ın metafetişizminin kültürel bir genellemesi olarak ortaya koymuştur. Bu genellemenin Marksizmin bir iktisat teorisinden bir praksis felsefesine dönüşmesini gerektirdiğini savunan Lukâcs için, modern felsefenin problemleri, felsefenin kategorileri gerçekte tarihsel ve toplumsal kategoriler olduğu için, tarihsel ve toplumsal problemlerdir.
Yazar : Yazılıyor....Ateş USLU (İstanbul Üniversitesi)