Windelband, Wilhelm

1848-1915 yılları arasında yaşamış olan ünlü Yeni-Kantçı filozof.

Kant'tan hareket eden felsefesiyle olduğu kadar, felsefe tarihi üzerine dev eseriyle tanınmaktadır. Windelband’a göre, eleştirel felsefenin en önemli eksiği, Kant'ın bu felsefeyi geliştirirken sadece bilimleri hesaba katmış olmasıdır. Bunun oldukça dar bir kavrayışa ve felsefe anlayışına yol açtığını savunan filozof, eleştirel felsefenin sırasıyla kuram, pratik ve estetik deneyimin temelinde yer alan düzenleyici değer ilkelerinin genel bir teorisi olarak işlenmesi ve geliştirilmesi gerektiğini savunur. Windelband'in bir diğer önemli katkısı da, onun Geschichte und Naturwissenschaft [Tarih ve Doğa Bilimi] adlı eserinde, kültür ve tarih araştırmalarıyla bilimsel araştırma arasında bir ayırım yapmasından meydana gelir. Windelband'in idiografik bilimlerle nomotetik bilimler arasında yaptığı bu ayırım, farklı araştırma konulan arasındaki bir ayırımdan ziyade, farklı araştırma tarzları arasındaki bir ayırıma tekabül etmektedir. İdiografik bilimler, tarih türünden, yasa koymayıp, betimleyici olan bilimleri tanımlayan bilimlerdir. Windelband’a göre, tarih, kendine özgülüğü içindeki bir defalık bir oluşun kavramı olduğundan, yasa kavramıyla bir arada olamaz. Başka bir deyişle, tarihin aman tanım gereği, tümel önermeler, sınırlanmamış genellemeler oluşturmak değil de, her olayı, her oluşumu, kendi tekliği içinde betimlemektir. Oysa nomotetik bilimler, betimlemeyi değil de, daha çok yasa koymayı amaçlayan bilimlerdir. Bu bilimler fenomenlerin davranışlarını açıklayacak yasalar geliştirmeye yöneldikleri için, tikel değil de, genel ya da tümel önermelerle ilgilenirler.

Yazar : YAZARINI BEKLEYEN MADDE....